ERİŞKİN AŞILAMASI
ERİŞKİN AŞILAMASI
Erişkinler neden aşı olmalı ?
Geçmişte salgınlar yapan , dünya nüfusunun önemli bir bölümünde ölümlere yol açan, sakat bırakan pek çok enfeksiyon hastalığı artık görülmüyor. Çiçek hastalığı ve polio hastalığı nasıl ortadan kalktı? Aşılarla. Aşılama kesintiye uğrarsa bu hastalıklar belki de farklı bir özellik kazanarak geri dönebilir.Çocukken aşı olduk. Çocuklarımızın aşılamasını aynı şekilde önemsiyoruz.Çocuklukta olduğumuz aşılarla ömür boyu hastalıklardan korunamayız.Aşı ile önlenebilir hastalıklardan her yıl 70000 erişkin(çocuklara oranla 350 kat fazla)hayatını kaybediyor. Aşı olarak bu sayıyı değiştirebiliriz.
Aşı olmamayı, hastalığı geçirerek doğal bağışıklama kazanmayı tercih edenler olabilir.Ancak enfeksiyonların ağır seyredebileceği, komplikasyonlar gelişebileçeği, sakatlık hatta ölüme yol açabileceği unutulmamalıdır.Aşıların yan etkileri genellikle hastalığa göre önemsizdir
Yaşam boyu aşılama nedir?
Çocukluk ve Ergen aşılaması ile başlayan Erişkin aşılaması ile devam eden bir süreçtir.
Dünya yaşlanıyor .Tahminlere göre 2050 yılında 5 yaş altı bir çocuğa karşı, iki 65 yaş üstü birey olacak Şimdi dünyada 60 yaş üstü yaşlı oranı %12.5.2050 ye kadar bu oranın %22-25 olacağı ve 80 üstü yaşlı sayısı 3-4 kat artarak 125 milyona çıkacağı öngörülüyor.
Erişkin aşılama programları sağlıklı yaşlanma konseptinin bir parçası durumunda.
Sağlıklı yaşlanma konsepti üçlüsü: diyet , egzersiz ve AŞI
Erişkin Aşılamasında Sorunlar nelerdir?
Çocukluk çağı aşılarına uyumun erişkinlerde yakalanamamasının bazı nedenleri var. Erişkinler hasta oldukları zaman doktora gidiyorlar, çocukluk çağı aşılarının rapellerinin yapılması gerektiği bilinmiyor ya da ihmal ediliyor.Aşı maliyetinin karşılanmaması, pahalı olması, yaşlı nüfusta enfeksiyon riskinin yüksek ,aşı koruyuculuğunun düşük olması, aşı koruyuculuğunun düşük olduğu bağışıklık eksikliği olan hastaların yüksek olması diğer sorunlar olarak sıralanabilir.
Erişkin aşılaması nasıl yapılır?
Her hasta aşı ihtiyacı yönünden değerlendirilir. Sağlıklı erişkinler için hazırlanan aşılama takvimleri kullanılır. Bağışıklık eksikliği olanlara, bağışıklık yetmezliğinin düzeyine göre aşı programı yapılır. Salgın aşılamalarında Ülkenin Sağlık Otoritesi yönetiminde aşı uygulaması yürütülür.Probleme yönelik aşılamada ise iş riski ya da yaşam şekline göre yapılması gereken aşılar belirlenir.Gebe aşılaması anne, fötus ve yenidoğanın korunmasını amaçlar. Seyahat aşılamasında ülkeye özel enfeksiyon riski belirlenerek, aşılar planlanır.
Sağlıklı bir erişkin hangi aşıları olmalıdır?
60 yaş altı
- İnfluenza (Grip) aşısı
- Tetanoz-difteri (1 doz boğmaca) aşısı
- Suçiçeği aşısı
- Kızamık-kızamıkçık-kabakulak bağışık olmalı
- HPV aşısı – Kadınlarda 26 yaş ve altı – Erkeklerde 21 yaş ve altı
60 yaş ve üstü
- İnfluenza (Grip )aşısı
- Tetanoz difteri (1 doz boğmaca ) aşısı
- Zoster aşısı
- 65 yaş üstü zatürre( pnömokok polisakkarit aşı ve pnömokok konjuge aşı ) aşısı
Tüm erişkinler tetanoz,boğmaca ve difteri için bağışık olmalıdır.Daha önce aşılanmamışlarsa primer (başlangıç)bağışıklamaları sağlanmalı ve 10 yılda bir rapel aşıları yapılmalıdır.
Erişkinlerin kızamık , kızamıkçık ve kabakulak için de bağışık olmaları gerekmektedir.
İnfluenza (Grip)aşısının tüm erişkinlere (sağlık personeli ,gebe ve tüm bağışıklık eksikliği olan dahil ) her yıl yapılması önerilmektedir.
Pnömokok aşısı yaşlılara ve kronik hastalığı olanlara yapılmalıdır.
Hepatit B aşısı hepatit B virüsü ile temas riski yüksek erişkinlere önerilmektedir. Hastalığı geçirmemiş erişkinlere suçiçeği aşısı yapılmalıdır
Aşıların enfeksiyonlardan korunma dışında faydaları olabilir mi?
Hepatit B aşısı ile kronik hepatit B, siroz ve karaciğer kanserinden korunabilirsiniz.İnsan papilloma virüs (HPV)aşısı ile rahim ağzı kanseri başta olmak üzere diğer genital kanserleri engelleyebilirsiniz.Her yıl yapılan grip aşısı ile gribin tetiklediği kalp hastalıkları ve inme riskinizi azaltabilirsiniz.
Seyahat Bağışıklaması neden önemli?
Eğitim ve iş amaçlı uluslararası trafiğin giderek artması hem hastalıkların yayılması bakımından önemlidir hem de seyahat sağlığını koruyucu tıbbın önemli bir alanı haline getirmektedir.Uluslararası seyahatlerle günümüzde yayılma riski en önemli bulunan hastalıklar polio, ,Neisseria meningitidis serogrup W 135 meningokok enfeksiyonları, kızamık ve influenza olarak bildirilmektedir.Hepsi aşı ile önlenebilir hastalıklardır. İlki dışındaki hastalıkların solunum yoluyla bulaşması bu hastalıkların yüksek yayılma hızını belirleyen özellikleridir .
Seyahat için önerilen aşılar rutin aşılar, gidilen ülke için önerilen aşılar ve ülkelerin zorunlu olarak istedikleri aşılar olmak üzere üç başlık altında incelenebilir. Uluslararası aşı sertifikası istenen tek zorunlu aşı sarı humma aşısıdır. Endemik zondaki ülkelerin büyük kısmı bu belgeyi şart koşarken bazı ülkeler ise bu belgeyi istememektedir. Ancak Dünya Sağlık Örgütü, endemik bölgelerdeki tüm turistlere kendi sağlıkları açısından bağışıklanmayı önermektedir. Suudi Arabistan ülkeye hac için gelenlere ve bazı ülkeler Mekke’den dönen hacılara meningokok aşısını zorunlu tutmaktadır. Zorunlu uygulamalar dışında gidilecek ülkedeki hastalıklar dikkate alınarak aşılama önerilir. Değerlendirmede önerilen aşılar uygulanmadan önce kişinin daha önceki aşılanma durumu dikkate alınmalıdır. Seyahat bağışıklaması önerilerinde gidilen ülkede hastalıktan korunmayı sağlamak ve dönüşte yeni bir enfeksiyonu ülkeye sokmama amaçlanır. Seyahat öncesi bağışıklamada genel kural olarak gidiş tarihinden en az 10-14 gün önce aşılamalar tamamlanmış olmalıdır.Bu süre hem yeterli bağışıklığın ortaya çıkabilmesi hem de gelişebilecek yan etkilerin gözlenebilmesi açısından önemlidir.
T.C. Sağlık Bakanlığı ,Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nün Türkiye genelinde, yurt dışına çıkacaklara seyahat sağlığı hizmeti veren 15 Seyahat Sağlığı Merkezi bulunmaktadır. Uluslararası aşı sertifikası düzenleme yetkisi yalnızca Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü seyahat sağlığı merkezlerinin yetkisinde olduğu için “sarı humma” aşısı sadece genel müdürlüğe ait seyahat sağlığı merkezlerinde yapılır.
Gebe neden aşılanmalı?
Gebede ağır seyreden hastalıklara karşı anneyi ve fötusu korumak asıl amacımızdır. Gebenin aşılanması ile yenidoğanın da grip, tetanoz, difteri ve boğmaca gibi pek çok enfeksiyondan korunabileceği unutulmamalıdır.
Pandemi Aşıları
COVID-19 pandemisi erişkinlere yönelik aşılamanın başka bir özelliğini gündeme getirmiştir. Hastalanarak doğal bağışıklık kazanmak mümkündür. Ancak aşıların hastalanmadan bağışıklığı sağlaması açısından bir üstünlüğü vardır. Hiçbir aşı % 100 koruma sağlayamaz. Pandeminin başlangıcında aşı temini ya çok kısıtlı olacak ya da hiç olmayacaktır. Bunun en önemli nedeni pandemik virüsün tespitinden sonra üretiminin başlayacak olması, dolayısıyla aşının önceden üretilerek stoklanamayacak olmasıdır. Pandemik aşının hızla üretilerek kullanıma başlanması gereklidir. Bu süreç normalde izlenen ve zaman gerektiren araştırma ve ruhsatlandırma basamaklarını genellikle içermez. Aşıların yetersiz olduğu ve panik durumunun oluştuğu pandemi ortamında elde edilebilen aşıların rasyonel kullanımı için önceden planlama yapmak ve öncelikleri belirlemek gerekir. Hedef grup tayininde ve önceliklerin belirlenmesinde zorunlu hizmetlerin sürdürülmesi, yoğun bakım ve hastaneye yatışların önlenmesi, hastalık görülme sıklığının azaltılması ya da önlenmesi dikkate alınarak aşılama programları yürütülmelidir.
AŞILAR HAKKINDA KISA BİLGİLER
Virüs Aşıları
Varisella (Suçiçeği )aşısı
Canlı atenüe edilmiş (etkinliği azaltılmış) bir virüs aşısıdır. En önemli yan etkisi döküntüdür. Erişkinde ilk aşı dozunda % 6 , ikinci dozdan sonra % 1 döküntü görülmektedir. İlk dozda döküntülerin % 6 sı ikinci dozda % 1’i yaygın suçiçeği döküntüsü şeklinde görülebilirTüm yetişkinlere bağışıklık durumuna bakmaksızın 4-8 hafta ara ile 2 doz suçiçeği aşısı yapılabilir. Suçiçeği ya da herpes zoster immünitesinin laboratuvar kanıtı olan ve iki doz aşı oduğunu gösteren belgesi olanlara aşı yapılmaz. Yüksek riskli hastalarla temas olasılığı yüksek kişiler ( sağlık personeli, immün yetmezliği olan hastaların aileleri gibi), temas olasılığı ve bulaştırma riski fazla olanlar (ilkokul öğretmenleri, çocuk bakıcıları, bakımevlerinde kalan veya hizmet veren kişiler, çocuklu ev sakinleri, orta öğretimdeki öğrenciler, askerler,doğurganlık çağında gebe olmayan kadınlar, yurtdışı seyahat edenler) bağışıklamanın özel önem taşıdığı gruplardır.Gebelere ve 4 hafta içinde gebelik olasılığı olan kadınlara aşı yapılmamalıdır.
Zoster aşısı (Zona Aşısı)
Zona hastalığı suçiçeği virüsünün (Varicella Zoster Virus) reaktivasyonu sonucu gelişir.Herpes zoster aşısı zoster görülme sıklığını ve hastalığa bağlı sinir ağrılarını (postherpetik nevraljiyi )azaltır. Canlı atenue zoster aşısı suçiçeği aşısına göre aşısına göre çok daha yüksek doz virüs içerir. 60 yaş ve üstüne tek doz önerilmektedir. Rekombinant zoster aşısı (rekombinant glikoprotein E aşısı)ise 50 yaş üstüne 2-6 ay (en az 4 hafta) ara ile iki doz önerilmektedir.
Kızamık Kızamıkçık Kabakulak (KKK) aşısı
KKK aşısı komponentlerinin biri ya da ikisi için bağışık olan kişilere aşının yapılmasında bir sakınca yoktur.Kızamık aşısı canlı, atenüe edilmiş (etkinliği azaltılmış ) virüs aşısıdır.Aşılananların % 5inde aşıdan 7-12 gün sonra başlayan ve 1-2 gün süren ateş ve hafif döküntü görülebilir.Kızamıkçık aşısı insan diploid hücre kültürlerinde (RA 27/3) üretilen virüsün atenüe edilmesi ile elde edilirKızamıkçık aşısının ateş, döküntü eklem ağrısı ,bazen artrit şeklindeki yan etkileri erişkinde daha sık görülmektedir .Erişkin erkeklerde % 25, kadınlarda %10 aşıya bağlı artrit tarif edilmekte , ancak bu oranın erişkin yaşta geçirilen rubellada daha sık görüldüğü belirtilmektedir.Kızamıkçık aşısı yapılmamış ya da aşı öyküsü güvenilir olmayan ve laboratuvar olarak bağışık olmadığı gösterilmiş doğurganlık yaşında kadınlara konjenital rubella sendromunu önlemek üzere bir doz KKK aşısı verilmelidir.Gebelere ve 4 hafta içinde gebelik olasılığı olan kadınlara aşı yapılmamalıdır. Kabakulak aşısı da canlı atenüe bir virüs aşısıdır.Nadiren parotitis, orşite yol açabilir.
Papillomavirus aşısı ( Human papillomavirus, HPV)
Genital HPV cinsel yolla bulaşan yaygın bir enfeksiyondur. Bazı HPV tipleri persistan hastalığa ve servikal (rahim ağzı)kansere yol açar.HPV ayrıca genital siğilin etkenidir ve diğer anogenital kanserlerle de ilişkili bulunmaktadır.HPV aşısı virüsün major kapsid proteini olan HPV L.1 in rekombinant DNA teknolojisi ile mayada ekspresyonu ile hazırlanan bir aşıdır. Servikal kanser ilişkili 16,18 ve genital siğil etkeni 6 ve11 tipleini içeren dört değerli papilloma aşısı (Gardacil, Merck ), serviks, vagina ,vulva ve anal kanser ilişkili 16,18,31,33,45, 52 ve 58 ve siğil etkeni 6,11 tiplerini içeren 9 değerli HPV aşısı ( Gardacil 9)ve HPV 16 ve 18 tiplerinden elde edilen iki değerli (Cervarix, GlaxoSmith Kline) aşı olmak üzere üç ticari aşı bulunmaktadır. İdeal olarak cinsel aktivite başlamadan önce uygulanmalıdır.
HPV aşısı 26 yaşa kadar önerilmektedir. Ancak klinik karar çerçevesinde 27-45 yaş arası yapılabilir. Gebeye önerilmemekle birlikte daha önce başlanmış aşılama nedeniyle gebelik sonlandırılmaz, üç doz aşılama doğum sonrasına ertelenir.
İnfluenza(Grip) aşısı
İnfluenza risk gruplarında başta olmak üzere ölümle sonuçlanan ciddi hastalığa yol açan bir solunum sistemi enfeksiyonudur. İnaktif aşılar influenza virusünün solventlerle işlemi sonucu elde edilen “split” ve deterjanlarla işlemi sonucu hazırlanan “subunit” aşıları şeklindedir. Her yıl aşı içeriği, önceki yıl saptanan influenza alt tipleri ve suşları esas alınarak hazırlanır. Hastalıktan korunmada iki influenza A virüsünün hemaglütinin ve nörominidaz antijenleri ve influenza B antijeni içeren inaktif aşılar kullanılmaktadır.Virüsün antijenik değişkenliği nedeni ile aşı antijenleri ve dolaşan virüs örtüşmediğinde aşının kapsayıcılığı ve etkinliği azalmaktadır. Yaşlı ve bağışıklık yetmezliği olan hastalarda aşı etkinliğinin çocuk ve genç erişkine oranla daha az olması da başka bir sorundur. Yaşlılarda koruyuculuk oranı daha düşük olmakla birlikte zatürre (pnömoni) komplikasyonlarını ve ölüm oranını azalttığı saptanmıştır Gebelerin aşılanması ile bebeğe geçen antikorlar bebeği hastalıktan korur. Emziren anneye aşı uygulanabilir.
İnaktif influenza aşıları embriyonlu tavuk yumurtasından hazırlanmaktadır. Bu nedenle Yumurtaya karşı ciddi allerjisi olanlarda ( anjioödem) aşı kontrendikedir. Enjeksiyon bölgesinde ağrı, hassasiyet %20 oranında bildirilmiştir. Ateş, miyalji gibi sistemik semptomlar yaşlılarda %5’in altında saptanabilir. Altı ay ve üzerinde herkese 1 doz influenza aşısı uygulanabilir. İnfluenza olmak istemeyen herkese aşı önerilmekle birlikte aşı olması gerekli olan gruplara öncelik verilmelidir İnfluenza aşısının her yıl, influenza mevsimi başlamadan önce, ekim, kasım aylarında uygulanması önerilmektedir. Ancak toplumda influenza aktivitesi başladıktan sonra da influenza aşılamasının devam ettirilmesi gerektiği de vurgulanmaktadır.
Hepatit A aşısı
Hepatit A virüsü (HAV) hasta dışkısında bulunan virüsün ağız yoluyla alınması ile bulaşır. Kronik karaciğer hastaları ve pıhtılaşma faktörü alması gereken hastalara, eşcinsel erkeklere, uyuşturucu bağımlıları, HIV hastaları,HAV ile enfekte primatlar ve HAV araştırma laboratuvarında çalışanlar, hepatit A nın orta ve yüksek endemisite gösterdiği ülkelere seyahat edenler ve bağışık olmayan kişilere aşı önerilir. Hepatit A aşısı ilk dozdan 6-12 ay sonra ikinci bir doz olmak üzere toplam iki doz önerilmektedir.
Hepatit B aşısı
Hepatit B virüsü (HBV) başlıca kan ve vücut sıvıları ile temas yoluyla bulaşır. Erişkinde en önemli bulaşma yollarından biri de cinsel ilişkidir. Hepatit B aşısı virüsün HBsAg antijenini içeren, rekombinant DNA teknolojisi ile maya ya da insan doku kültürlerinde hazırlanmış bir aşıdır. Aşı 0,1 ve 6. aylarda 3 doz olarak uygulanır. Önemli bir yan etkisi yoktur.Hepatit B aşısı hemodiyaliz hastaları, periton diyaliz hastaları,terminal evre böbrek hastaları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar için araştırılan ve tedavi verilen kişiler, kronik karaciğer hastaları(hepatit C, siroz, karaciğer yağlanması, alkolik karaciğer hastalığı,otoimmün hepatit hastaları, , HIV /AIDS hastaları,enfeksiyon riski olan enfeksiyonun ciddi seyretmesi öngörülen gebeler, 60 yaş altı diabetes mellitus ,pıhtılaşma faktörü alması gereken hastalar, sağlık çalışanları, kan ve vücut sıvıları ile temas riski yüksek diğer iş kollarında çalışanlar,birden fazla kişi ile cinsel ilişkisi olanlar, damar yoluyla uyuşturucu kullananlar, eşcinseller, kronik hepatit B hastasının ev halkı ve cinsel partnerleri, hepatit B nin orta ve yüksek endemik olduğu ülkelere seyahat edenler, bakımevlerinde kalanlar ve çalışanlar, hükümlüler,hepatit B aşısı önerilen başlıca erişkin risk gruplarıdır.Hepatit B için araştırılarak bağışık olmadığı saptanan kişilere de aşı önerilmelidir. Erişkinde önerilen aşı dozu 20 µg ,hemodiyaliz hastaları ve diğer immünsüpresif erişkin hastalarda 40 µg dır.
Bakteri aşıları
Tetanoz,difteri ve aselüler boğmaca aşısı (Td ve Tdab)
Tetanoz aşısı inaktif tetanoz toksininden saflaştırılarak hazırlanmış (Toksoid) bir aşıdır.Difteri aşısı ise difteri toksinin inaktive edilerek ve saflaştırılması ile elde edilmektedir.Difteri aşısının erişkinlerde kullanılan şekli (d) , çocuklarda kullanılandan (D) daha düşük konsantrasyonda toksoid içerir. Son yıllarda erişkinlerde boğmacanın artması ve aşı yanıtı henüz gelişmeyen küçük bebeklere hastalığı bulaştırmada rol oynayabilecekleri düşüncesiyle adölesan ve erişkin yaşta aselüler boğmaca aşısının yapılması önerilmektedir. Aşı öyküsü bilinmeyen ya da güvenilir olmayan kişilere ilk doz Tdab en az 4 hafta sonra Td veya Tdab ikinci dozdan 6-12 ay sonra 3. doz Td veya Tdab verilerek primer bağışıklama tamamlanmalı, 10 yılda bir rapel aşı verilmelidir. Daha önce Tdab aşısı olmamış <65 yaş kişilere aşılamanın bir dozunun Tdab şeklinde verilmesi önerilmektedir. Her gebelikte tercihen 27-36. Haftalarda olmak üzere bir doz Tdab yapılmalıdır.
Pnömokok (zatürre)Aşısı
Pnömokokların vücudumuzdaki doğal bağışıklık hücre ve maddelerinden korunmasını sağlayan bir kapsülü vardır. Polisakkarid pnömokok aşısı ve konjuge pnömokok aşısı olmak üzere iki tür pnömokok aşısı vardır. Aşıların içeriğinde pnömokok kapsül antijenleri bulunmaktadır.
Polisakkarid Pnömokok Aşısı (PPA) Halen kullanımda olan ve ülkemizde de ruhsatlı PPA23, 1983 yılından beri 65 yaşve üstü erişkinlere önerilen bir aşıdır.
Konjuge Pnömokok Aşısı (KPA) Pnömokokların saflaştırılmış kapsül polisakkaridlerinin protein konjugasyonu ile elde edilen bir aşıdır. Hücresel bağışıklığı tetikler . Çocukların aşılanması toplumsal bağışıklığı da sağlayarak, erişkin hastalıklarını önlemektedir. KPA7, 2008 yılında ülkemizde çocukluk çağı aşılama şemasına girmiştir. On üç pnömokok kapsül polisakkaridi içeren KPA13, 2011 yılında kullanılmaya başlanmıştır.
Pnömokok aşılarının kapsadığı polisakkaridler ciddi pnömokok hastalığında en sık görülen türlerden seçilmiştir.PPA aşısının daha fazla ciddi hastalık yapan pnömokok türü içermesi ve KPA’nın daha güçlü bağışıklama oluşturması gerekçesiyle iki aşının birlikte kullanımı önerilmektedir.Bağışıklık yetmezliği ve pnömokok enfeksiyonları için risk taşıyan hastalıklarda önce KPA ve daha sonra PPA şeklinde aşı uygulanmalıdır. Daha önce PPA23 yapılanlarda bir yıl sonra KPA13 uygulanmalıdır.Erişkinlerde ≥65 yaş ta tek doz KPA13 ve 12 ay sonra PPA23 yapılmalıdır. ≥65 Yaş ta tek doz PPA23 yeterlidir, tekrarlanmasına gerek yoktur.Pnömokok aşısı yapılması gereken risk gruplarında tek doz KPA13 ve en az 8 hafta sonra PPA 23 uygulanmalıdır.Bu gruba 5 yıl sonra bir doz PPA23 uygulanmalıdır
Meningokok aşısı(Menenjit aşısı)
MenACYW aşısı
Splenektomi yapılan ya da dalak fonksiyonları yetersiz (orak hücreli anemi dahil)hastalara, HIV enfeksiyonu ,persistan kompleman eksikliği olan kompleman inhibitörü ilaç (ekulizumab , ravulizimab ) alanlara en az 8 hafta ara 2 doz uygulanmalı, risk devam ettiği sürece 5 yılda bir tekrarlanmalıdır. Yurtta kalan üniversite öğrencilerine, acemi askerlere, Neisseria meningitidis ile çalışan mikrobiyologlara, meningokok enfeksiyonlarının yaygın olduğu ülkelere seyahat edenlere ( sahra altı Afrika menenjit kuşağı olarak bilinir), hac ve umre ziyaretine gidenlereaşı yapılmalıdır.
Men B aşısı
Anatomik veya fonksiyonel aspleni (orak hücreli anemi dahil),persistan kompleman eksikliği olan kompleman inhibitörü ilaç (ekulizumab , ravulizimab ) alanlara ve Neisseria meningitidis ile çalışan mikrobiyologlara en az bir ay ara ile 2 doz meN b-4C(Bexero) veya MenB-FHbp (Trumenba) 0,1-2 ve 6. aylarda 3 doz uygulanmalıdır. Eğer 2. doz 6 ayda verilmişse 3. doza gerek yoktur.Şema aynı aşı ile sürdürülmelidir. Bir yıl sonra pekiştirme dozu yapılmalı, risk devam ediyorsa 2-3 yılda bir tekrarlanmalıdır.
Haemophilus influenzae tip B (Hib) aşısı
Hib enfeksiyonu için yüksek risk taşıyan erişkinlerde ( orak hücreli anemi, lösemi, HIV enfeksiyonu, splenektomi,aspleni) önerilen bir aşıdır. Splenektomiden en az 14 gün önce yapılmalıdır. Kök hücre naklinde başarılı nakilden 6-12 ay sonra önceki Hib aşılamasına bakmaksızın 4 hafta ara ile 3 doz uygulanmalıdır.
Kaynaklar
- Focusing on the implementation of 21st century vaccines for adults.P. Bonanni et al./Vaccine 36 (2018) 5358–5
- de Gomensoro E et al Challenges in adult vaccination Annals of Medicine,2018; 50:3, 181-192
- Recommended Adult Immunization Schedule for ages 19 years or older, United States, 2021 https://www.cdc.gov/vaccines/schedules/hcp/imz/adult.html